داستان سرایی چیست؟
داستان سرایی هنر استفاده از کلمات و جمله‌ها برای به تصویر کشیدن المان‌ها، جلوه‌های مختلف یک داستان، ابعاد متفاوت یک روایت و در نهایت شخصیت‌های قصه است. در روند داستان سرایی تلاش می‌شود تا مخاطب درگیر قصه شود و با شخصیت‌ها و مفاهیم ارتباط برقرار کند. همچنین به کمک Storytelling می‌توان احساسات مخاطب را برانگیخت و او را نسبت به مفاهیم یا موضوعی علاقه‌مند کرد.
چرا داستان سرایی مهم است؟
امروزه فضای وب پر از محتوای آموزشی، تحقیقاتی، علمی، خبری و … است. شاید بتوان جواب هر سوالی را از طریق بلاگ‌های مختلف پیدا کرد. پیرامون هر موضوع صدها و هزاران محتوا متفاوت وجود دارد. مخاطب برای پاسخ به سوالاتش شاید تنها چند محتوا را بررسی کند. بنابراین رقابت شدیدی بین محتواهای گوناگون وجود دارد تا بتوانند مخاطب را جذب خودشان کنند.
یکی از راه‌های جذب مخاطب و درک بهتر مطالب داستان سرایی است. به کمک استوری تلینگ مخاطب درگیر روند داستان شده و تا انتهای مطلب را مطالعه می‌کند. همچنین داستان‌ها نسبت به مطالب علمی و تئوری بهتر در ذهن ماندگار می‌شوند. از طرفی درگیر شدن با مطالب تئوری و مفاهیم پیچیده سریعا ذهن را خسته می‌کند اما به کمک داستان می‌توان سطح انرژی مخاطب را در سطح بالایی حفظ کرد.
فرایند استوری تلینگ
اولین قدم در راه استوری تلینگ شناخت مخاطب است. تا زمانی که ندانیم برای چه کسی می‌خواهیم داستان بسازیم، نمی‌توان محتوای خوبی تهیه کنیم. رده‌های سنی مختلف و قشرهای گوناگون نیاز به داستان‌های متفاوتی دارند. بنابراین شناخت مخاطب مهمترین کار در فرایند داستان سرایی است.
قدم دوم برای داستان سرایی مشخص کردن پیام و هدف محتوا است. ما استوری تلینگ می‌کنیم تا بتوانیم در نهایت یک هدف و مفهوم را به مخاطب منتقل کنیم. در نتیجه Storytelling بدون هدف صرفا هدر دادن وقت نویسنده و مخاطب است. این هدف یا پیام باید به طور شفاف تعیین شود و در بخش‌های مختلف داستان و به مرور به مخاطب منتقل شود.
گام سوم برای داستان سرایی مشخص کردن نوع داستان است. داستان می‌تواند بر مبنای مسائل حقیقی نوشته شود یا مخاطب را به تخیل وا دارد. همچنین داستان ممکن است برای اقدام به انجام کاری باشد یا صرفا سوال یا ایده‌ای در ذهن مخاطب ایجاد کند. بنابراین باید نوع داستان و روش انتقال مفهوم را انتخاب کنید. قطعا این موضوع وابستگی زیادی به پیام و هدف اصلی دارد و تاثیر بالایی روی قصه اصلی خواهد داشت.
در گام چهارم باید نحوه اعلام و بروز درخواست اقدام را مشخص کرد. گاهی داستان سرایی می‌کنیم تا مخاطب را به خرید یا مشارکت در یک رویداد دعوت کنیم. به همین دلیل باید بدانیم در آخر چطور کاربر را هدایت خواهیم کرد. یکی از مشکلات رایج بین داستان‌نویس‌ها ناتوانی در جمع‌بندی و هدایت کاربر در پایان مطلب است. پس از آن که ذهن کاربر به خوبی برای درک و قبول درخواست آماده شده است، باید به بهترین شکل او را به مقاصد مورد نظر هدایت کنیم.
پس مشخص شدن مخاطب، هدف، نوع داستان و نحوه ارائه درخواست نوبت به پیدا کردن قالب مناسب برای داستان سرایی می‌رسد. استوری تلینگ می‌تواند به صورت متنی، تصویری، ویدئویی، صوتی یا ترکیبی از این موارد باشد. این موضوع باید با توجه به ظرفیت‌های مخاطب، پتانسیل مجموعه، اهمیت اهداف و بودجه تخصیص یافته مشخص شود. معمولا محتوای ویدئویی تاثیر بیشتری روی مخاطب دارد اما این اصل همیشه صادق نیست. اگر گام‌های قبلی به درستی برداشته شوند، Storytelling در قالب محتوای متنی هم می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
نکاتی که رعایت آن ها برای داستان سرایی لازم است
- داستان باید تمام حواس مخاطب را جذب خودش کند. بنابراین تلاش کنید تا با تزریق هیجان در بندهای ابتدایی مخاطب را نسبت به دنبال کردن و جستجوی برای یافتن پایان قصه تحریک کنید.
- به ساختار داستان پایبند باشید. داستان باید تحت چارچوب معینی نگارش شود. گرچه امروزه از روش‌های خلاقانه بهره گرفته می‌شود اما رعایت نکاتی مثل مقدمه مناسب، تصویر‌سازی، معرفی شخصیت‌ها و مفاهیم در ابتدای داستان، پرهیز از طولانی شدن، پایانی شفاف و واضح و … می‌تواند به افزایش کیفیت داستان نهایی کمک کند.
- در طول نگارش داستان خودتان را جای مخاطب قرار دهید. سعی کنید دائما مخاطب را غافلگیر و در نهایت ارزشی را به او منتقل کنید. همچنین از ارائه مطالب خلاف واقع یا بزرگنمایی تا حد امکان بپردازید. مخاطب باید نسبت به قلم نویسنده حس اطمینان داشته باشد.
این روزها دنیا پر از داستان‌هایی است که به نویسنده‌هایی متبحر نیاز دارند تا زوایای مختلف آن‌ها را برای مخاطبان نگارش کرده یا به تصویر بکشند. شاید تخصص در داستان‌سرایی مهمتر از کیفیت قصه برای به وجود آوردن داستان‌های خوب است.
